Γκαλούπι, Μπαλντασάρε

(Baldassare Galuppi, Μπουράνο 1706 – Βενετία 1785). Ιταλός συνθέτης. Γνωστός ως συνθέτης μελοδραμάτων αλλά και έργων για κλαβικύμβαλο, ο Γ. αρχικά αναγνωρίστηκε έξω από την Ιταλία. Από το 1741 έως το 1743 έζησε στο Λονδίνο. Το 1763 έγινε δεκτός με μεγάλες τιμές στην αυλή της Αικατερίνης της Μεγάλης στη Ρωσία, απ’ όπου επέστρεψε το 1765. Τελικά εγκαταστάθηκε στη Βενετία όπου, αφού το 1773 συμπλήρωσε τη σταδιοδρομία του ως συνθέτης μελοδράματος με το Υπηρέτρια από αγάπη, αφοσιώθηκε στην αναδιοργάνωση του Ωδείου των Ανιάτων στο οποίο προσέδωσε ιδιαίτερο κύρος. Η καλλιτεχνική εξέλιξη του Γ. χωρίζεται σε δύο περιόδους· στην πρώτη (1735-55) αφοσιώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στην οργανική μουσική, καθώς και στη σύνθεση έργων για κλαβικύμβαλο. Στη δεύτερη, έως το 1773, ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το μελόδραμα. Μεταξύ άλλων, συνέθεσε 36 σονάτες για κλαβικύμβαλο, τον εκφραστικό πλούτο των οποίων μετέφερε αργότερα στο μελοδραματικό πεδίο. Ωστόσο προτιμούσε το κωμικό είδος. Έτσι, προσχωρώντας στο κίνημα της μεταρρύθμισης της κωμωδίας από τον Γκολντόνι, προσέφερε στο κωμικό μελόδραμα την αίσθηση τελειότητας της μορφής, καθώς και της αυτονομίας της ορχήστρας παράλληλα με μια ψυχολογημένη απόδοση του χαρακτήρα των προσώπων. Οι αρετές αυτές γίνονται ιδιαίτερα αισθητές στο αριστούργημα του Γ. Ο φιλόσοφος της εξοχής (1754), που αποτελεί το σπουδαιότερο έργο του. Έγραψε περίπου εκατό μελοδράματα, από τα οποία τα είκοσι ήταν βασισμένα πάνω σε λιμπρέτο του Γκολντόνι.